In 2017 kochten Peter & Joke Velle het piepkleine maar heel erg vervallen 17de-eeuws Spaans Tolhuis in Oudenburg. Sinds 2018 werken ze met hart en ziel aan de restauratie van het unieke monument aan de waterkant. Het was ooit de toegangspoort van een stevig 17de-eeuws fort dat de oude sluis van Plassendale bewaakte. Enkel het tolhuis resteert van het historische fort.
Het Tolhuis situeert zich in de linkerbenedenhoek van het fort, bij de door een kanon bewaakte ingang. Dit tweeledig gebouw met een korte verbinding tussen beide delen wordt als “Corps de Garde” of “wachtlokaal” omschreven. Rechts van het gebouw bevindt zich een klein kruitmagazijn, dat aangebouwd is tegen een kazerne voor de manschappen.
Wanneer? Zaterdag 13 mei Waar? Carpooling van op parking De Buidel, Ringlaan Koekelare om 13.30 u. Start van de gidsbeurt om 14.00 u, Vaartdijk-Zuid Oudenburg Deelname: €15 inbegrepen: gidsbeurt, koffie en taart van het huis
Ons 30ste jaarboek is opnieuw een voltreffer met allerlei diverse onderwerpen.
Onze vertrouwde auteurs hebben het over: de Rooie Strate of het verhaal van een steenbakkerij op de Waterhoek in Ichtegem; een studie over de politiek en de politieke partijen in Koekelare tussen 1830 en 1970; een beschrijving van het oorlogslandschap tussen het Praatbos en de Lange Max; een overzicht van de te raadplegen bronnen voor de vroegmoderne geschiedenis van Ichtegem; het herstel van de kerk van Koekelare na de godsdiensttroebelen op het eind van de 16de eeuw; een neolithische gepolijste bijl uit Handzame; het verhaal van de kinderen, die in Ichtegem omkwamen tijdens de beide wereldoorlogen; een blik op allerlei vormen van jeugdwerking in Koekelare na 1945; de ontwikkeling van de telefonie in Koekelare en de prosopografie (jawel!) van de schepenen van het Brugse Vrije.
Daarnaast zijn er nog enkele signalementen van boeken over dialect, rabattenbossen en streekgenoten in de kijker.
Vrijdag 14 april 2023 om 19.00 uur in Klavertje 4 (vroeger ’t Schablier): Engelstraat 46 Ichtegem.
De ingang is achteraan te bereiken via begin Dr. Bruwierlaan , klein weggetje rechts. Parkeermogelijkheden op de parkeerplaats Carrefour, parkeerplaats De Ster. Het is een klein beetje wandelen…
Er bestaan plekken die onder je vel kruipen, hoewel je ze nooit helemaal kunt doorgronden. Brugge is zo’n bijzondere plek. Een stad op mensenmaat, groots geworden door haar meeslepende geschiedenis. Het unieke erfgoed van Brugge blijft verrassen ook al zijn we vertrouwd met onze provinciehoofdstad.
Op deze wandeling gaan we met een gids op zoek naar goed bewaarde geheimen waar bezoekers doorgaans aan voorbij lopen. We maken kennis met anekdotes die soms de Bruggelingen zelf ontgaan.
Afspraak: om 14.00 u. Historium, Markt, Brugge (Carpooling van op parking De Buidel, Ringlaan Koekelare om 13.00 u.) Deelname: €10
Zondag 5 februari 2023 om 10.00 u. Lezing door archeoloog dr. Jan Trachet die in opdracht van UGent het laatmiddeleeuwse havenlandschap rond Brugge onderzoekt.
In 1561 vraagt het Brugse Vrije, voornaamste kasselrij van het Graafschap Vlaanderen, aan Pieter Pourbus om een kaart te schilderen van het volledige territorium. Tien jaar later levert de schilder-cartograaf met de geschilderde kaart van het Brugse Vrije zijn meesterwerk af. Op dit enorme doek (23,58 m²) zijn wegen, waterlopen dorpen en steden afgebeeld.
Dr. Jan Trachet (FWO/UGent) onderzocht de relevantie van deze bron voor zijn archeologisch-landschappelijk onderzoek. Dit multidisciplinair onderzoek bracht heel wat nieuwe inzichten op de werkwijze van Pourbus aan het licht. Voldoende bagage voor deze boeiende lezing en een tentoonstelling nog tot 16 april te bezichtigen in het Groeningemuseum.
Locatie: Ontvangstruimte van Lange Max Museum, Clevenstraat 2, Koekelare. Deelname leden: € 10,- inclusief een drankje.
Bedijking en ontwatering van de Westkustpolders in de middeleeuwen
Zondag 4 december 2022 om 10 uur. Lezing door Johan Termote, in de ontvangstruimte van Lange Max Museum.
Aanduiding van de bedijkingsfasen (1)
De bedijking van de IJzervallei vormde één van de grootste ondernemingen in het vroegmiddeleeuwse Vlaanderen. Dit uitgestrekt schorrengebied dat tot 20 km landinwaarts reikte was in de prehistorie en de Romeinse periode al van groot economische belang voor zoutwinning en schapenteelt.
Vanaf de 10de eeuw start de geleidelijke bedijking, een onderneming die pas in het begin van de 13de eeuw wordt afgerond. De trigger vormt de stijgende vraag naar voedsel en naar graanproducten in het bijzonder. Dit omzetten van schorre naar polder is een complex proces. Naast het opwerpen van dijken dienen gelijklopend de afwatering georganiseerd en vaarten gegraven. In het zog van de bedijking breidde ook de permanente bewoning uit.
We krijgen stilaan een beter inzicht hoe dit alles concreet verliep. De keuzes genomen bij deze onderneming laten zich tot de dag van vandaag voelen en bepalen nu nog altijd het landschap.
In de laatste decennia tekenen zich belangrijke problemen af. De klimaatsverandering, de zeespiegelrijzing en de geforceerde afwatering leiden tot nieuwe uitdagingen in het beheer. Ook voor de archeologie heeft dit belangrijke gevolgen.
Inkom: 10 euro, drankje inbegrepen.
(1) Kaart, naar Termote, De bedijkingshistoriek van de IJzer- en de Handzamevallei, In: Zwaenepoel, A. & Verhaeghe, F. (Red. 2011). De Broeken van de IJzer- en de Handzamevallei, p. 19-20. Deze kaart werd overgetekend en verruimd in het noordoosten en gebruikt in Jaarboek 2020 van Spaenhiers in Staelens, Hovaere(molen) in een historisch geografische context.
Zaterdag 19 november 2022 brengen Spaenhiers een bezoek aan Klein Engeland, The Secret War Museum in Klerken.
Dit nieuwe oorlogsmuseum, ondergebracht in de schuur van een oude hoeve, brengt het verhaal van het verzet en de collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Initiatiefnemer Brecht Schotte verzamelde sinds zijn kindertijd heel wat informatief materiaal en voorwerpen uit die oorlogsperiode en sprak ook met ooggetuigen. Bijzondere verhalen over hoe gewone mensen omgingen met die moeilijke situatie komen aan bod.
Het museum is ingericht als een huis uit de jaren ’40 met houten lambriseringen en behang met bloemmotieven. Als bezoeker ervaar je een sfeer van geheimzinnigheid, wanneer je kasten of koffers opentrekt en de voorwerpen tevoorschijn komen van mensen die de oorlog persoonlijk hebben meegemaakt.
Carpoolen om 13.30 uur, parking aan de Buidel, Ringlaan, om samen te rijden naar Molenweg 2, 8650 Klerken-Houthulst. Deelname: 6 euro per persoon (inkom, gidsbeurt en drankje).
De organisator “Herita” maakt er ieder jaar heel wat werk van. Veel aandacht gaat echter naar de grootsteden…
Lange Max Museum, met medewerking van de gemeente Koekelare, gaat er echter fier op om telkens dicht bij de deur een fantastisch programma te kunnen voorleggen… maar het is niet altijd goed geweten bij de eigen bevolking.
Dit jaar pakken we met de hoofdthema’s “Duurzaamheid en Circulaire Economie” nog groter uit dan ooit tevoren. Daarom dit bericht:
Op de Lange Max-site, nabij de bedding van het voormalig kanon, zullen meerdere gidsen opgesteld staan elk met hun eigen verhaal. Ze belichten thema’s rond het spaarzaam omgaan met grondstoffen en het hergebruik ervan.
Deze keer brengen we passende onderwerpen van wat de Duitse militaire overheid organiseerde en wat de Duitse bevolking deed tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ook in Duitsland was het motto “noodzaak is de moeder van de vindingrijkheid”.
Een heel actueel thema gaat over de heraanleg van de Oostmeetstraat. Vroeger lag daar een oude tramlijn, waarvan de tramrails op hoogovenslakken lagen. In 1955 werden de brokken assen van deze bedding uitgebroken, gemalen en gerecupereerd om er “assestenen” van te maken. Het productieproces zal tot in de kleinste details worden toegelicht aan de hand van originele machines.
Een pittig en rijkelijk geïllustreerd onderwerp zal ‘prostitutie tijdens WO 1” zijn. Dit onderwerp kan mits een kanttekening ook in relatie gebracht worden met de hoofdthema’s. Een re-enactment groep, We Will Remember Pops, zal deze historische gebeurtenissen op een ludieke wijze tot leven brengen. De mobiele kamer voor de daad, anno 14/18, zal er zijn, de dames ook. Er is daarbij een passende ‘ontkleed-wedstrijd’. Mannen zullen er een Schwanzkontrole ondergaan.
Natuurwerkgroep De Kerkuil vzw toont dan weer het circulair gebruik van afvalhout, zoals het hergebruik van de takken van knotwilgen en andere bomen. Door creatief te zijn, kunnen er mooie en nuttige zaken gemaakt worden. Ook tonen ze hoe je grote nestkasten kan omvormen naar nestkastjes voor kleine vogelsoorten. Kinderen kunnen op hun infostand aan de slag.
Kom zeker langs. Lange Max vzw geeft aan elke 100ste bezoeker een geschenkbon voor een gratis gidsbeurt voor een groep naar keuze.
Vergeet ook niet onze partners in Koekelare te bezoeken! Ook het Fransmansmuseum en Hovaeremolen hebben heel wat te bieden. De Brouwerij is het centraal infopunt van Open Monumentendag voor Koekelare.
Door dit bericht zult zondagavond 11 september, bij het horen van het nieuwsbericht over de vele duizenden bezoekers aan Open Monumentendag niet zeggen “Oei! was het vandaag Open Monumentendag? Deju, te laat”.
Lange Max Museum, Clevenstraat 2, Koekelare, van 10u tot 18u. Inkom GRATIS Deze activiteit is een samenwerking tussen Lange Max vzw en Spaenhiers vzw.
Hou 21 augustus vrij in uw agenda. Dan trekken we met een bus voor een gevulde dag naar Nijvel.
Eén van de hoogtepunten is het geleid bezoek met gids aan de collegiale kerk Sainte-Gertrude met de crypte, de archeologische opgravingen, het kloosterpand, kapel St. Gertrude en de keizerlijke zaal.
Op de terugweg is er een uniek bezoek voorzien aan de artisanale steenbakkerij Hove.
Spaenhiers 